Beleid & Strategieën

Europese Unie de Richtlijn:

In 2009 keurden de lidstaten van de Europese Unie de Richtlijn 2009/128/EG van 21 oktober 2009 inzake een duurzaam gebruik van pesticiden (DGP) goed en het aantal gemeenten dat voor een pesticidevrije aanpak opteert blijft toenemen. Een aantal gemeenten, regio’s en landen had lang geleden echter al besloten om bestrijdingsmiddelen te weren. Wij kunnen lessen trekken uit hun voorbeelden.

Member states banning pesticide use in public areas are:

Italië

In Italië was het verbod op glyfosaat in openbare ruimten door de D.M. 9 augustus 2016 "Intrekking van de handelsvergunningen en wijzigingen in de voorwaarden voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen die de werkzame stof glyfosaat bevatten, bij de omzetting van Uitvoeringsverordening (EU) 2016/1313 van de Commissie van 1 augustus 2016".
Op lokaal niveau worden richtlijnen aangenomen om het gebruik van pesticiden en hun duurzaam gebruik te verminderen, zoals bepaald in het interministerieel besluit van 28 januari 2014 tot vaststelling van het nationale actieplan voor het duurzame gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

België

In België vallen de toelatingen en de voorwaarden voor de verkoop van fytofarmaceutische producten onder de bevoegdheid van de federale overheid. Daarnaast heeft elk gewest zijn eigen regelgeving voor het gebruik van dergelijke producten. 

Bekijk de kaart met pesticidevrije gemeenten in België

  • Vlaanderen

In Vlaanderen is het gebruik van pesticiden door openbare diensten sinds 1 januari 2015 verboden, na een overgangsperiode van 10 jaar waarin het gebruik al werd beperkt. In bepaalde omstandigheden kan van dit verbod worden afgeweken. Om een vrijstelling te krijgen, dienen aanvragers een heel precieze procedure te volgen. Voor bepaalde probleemsoorten is een algemene afwijking mogelijk. Zie de officiële campagne.

  • Wallonië

In Wallonië zal het gebruik van fytofarmaceutische producten op openbare plaatsen verboden zijn vanaf 1 juni 2019. Er werd op 1 juni 2014 reeds een eerste verbod op alle gewasbeschermingsmiddelen (herbiciden, fungiciden, insecticiden enz.) ingevoerd, maar deze producten mogen in bepaalde omstandigheden uitzonderlijk nog voor een duur van 5 jaar worden gebruikt (d.w.z. van 1 juni 2014 tot 31 mei 2019). Zie de officiële campagne.

  • Brussels Hoofdstedelijk Gewest

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt het pesticidengebruik door overheidsdiensten op openbare plaatsen sinds 20 juni 2013 sterk beperkt, behalve in bepaalde omstandigheden waarvoor een reductieprogramma is opgesteld. Het verbod zal volledig van kracht worden op 1 januari 2019. Sinds 1 maart 2014 is het gebruik van bestrijdingsmiddelen ook verboden op plaatsen en inrichtingen waar kwetsbare groepen aanwezig zijn (nl. scholen, rusthuizen, ziekenhuizen enz.). Er zijn echter speciale uitzonderingen mogelijk indien er zich een gevaar voordoet voor de volksgezondheid of de openbare veiligheid.

Duitsland

In Duitsland is het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen principieel verboden op niet-akkerland. Het is enkel toegelaten indien een afwijking wordt toegestaan. In de praktijk krijgen spoorbedrijven om veiligheidsredenen normaal gezien een afwijking toegekend van het Federaal Spoorwegagentschap.

Denemarken

In 1998 besliste Denemarken om een geleidelijk verbod in te voeren op het gebruik van pesticiden op openbare plaatsen, met een algemeen verbod in 2006. In datzelfde jaar werd echter een afwijking ingevoerd voor glyfosaat en werd eveneens een nieuwe regelgeving ingevoerd voor het aan banden leggen van het gebruik van pesticiden op openbare plaatsen, echter zonder een wettelijk bindende deadline. Nu is enkel het gebruik van onkruidverdelgers op begraafplaatsen officieel verboden. Sinds 2010 moeten Deense steden om de drie jaar hun pesticidengebruik doorgeven aan het Ministerie van Milieu. In 1995 werd in Denemarken in totaal 25,7 ton actief materiaal gebruikt op openbare plaatsen, in vergelijking met 2,3 ton in 2013, d.w.z. een daling met 91%. Deze daling was voornamelijk het resultaat van een lager pesticidengebruik in de spoorwegsector, met een aanzienlijke vermindering van het gebruik van onkruidverdelgers.

Frankrijk

In Frankrijk zal het gebruik van pesticiden in parken en op andere openbare plaatsen verboden zijn vanaf 1 januari 2017, met uitzondering van noodsituaties om de invasie van schadelijke soorten in te perken. Het gebruik van pesticiden op spoorwegen, in luchthavens en op de wegen valt niet onder dit verbod. Zie de officiële campagne.

Nederland

In Nederland: de laatste details moeten nog worden goedgekeurd, maar de nieuwe wetgeving omvat ook een decreet over gewasbeschermingsmiddelen en biociden (het niet-agrarisch gebruik van onkruidverdelgers), met de volgende elementen:

- Op straat zijn ze vanaf 1 maart 2016 verboden, zowel voor professionele gebruikers als voor particulieren.

- Voor andere zones (groene zones) zullen ze vanaf eind 2017 verboden zijn. Dit verbod is van toepassing op beroepsgebruikers en er zijn een aantal uitzonderingen voorzien (sportvelden, speeltuinen, bepaalde siertuinen enz.).

Luxemburg

Luxemburg heeft beslist om pesticiden vanaf 1 januari 2016 te weren op openbare plaatsen. Zie de officiële campagne.